De officiële term voor kalmeringsmiddelen is ‘anxiolytica’. Dat betekent: angstwerende middelen. Dat is niet hetzelfde als kalmeringsmiddelen. Als je onrustig, zenuwachtig bent doordat je (al dan niet bewust) angstig bent, kun je op twee manieren kalmeren door het gebruik van benzodiazepinen. De eerste manier is door een lage dosis benzodiazepine te slikken, bijvoorbeeld 5 mg diazepam of 10 mg oxazepam per dag. Dat werkt goed tegen de angst. De tweede manier is door een hogere dosis van een benzodiazepine te slikken, bijvoorbeeld 15 mg diazepam of 30 mg oxazepam per dag of meer. Dat werkt net als lage doses tegen de angst, maar je wordt er bovendien suf van. Als je doseringen slikt die suf maken, dreigen afhankelijkheid en verslaving, en dat is niet het geval bij de doseringen die angstwerende werken zonder dat ze de patiënt suf maken.
De conclusie lijkt eenvoudig: alleen lage doseringen slikken. Dat is lastiger dan het lijkt. Ten eerste verschillen de doseringen waarbij mensen nog niet of juist wel suf worden onderling sterk. Sommige mensen worden al suf van 10 mg oxazepam per dag; voor die mensen is dat dus geen lage dosering. Andere mensen worden nog niet suf van 30 mg oxazepam per dag; voor die mensen is dat dus een lage dosering. Ten tweede is het in de praktijk helemaal niet gemakkelijk te merken of men alleen minder angstig wordt en daardoor rustiger, of ook suf. En ten slotte zijn er mensen die juist op het sufmakende effect van deze middelen uit zijn. Die zouden ze eigenlijk niet voorgeschreven moeten krijgen, maar voor een arts is het niet gemakkelijk te onderscheiden voor wie dat wel en voor wie dat niet geldt. Mensen die uit zijn op het sufmakende effect willen graag in een roes raken door het middel, net zoals sommige mensen dat hebben met alcohol. Er zijn veel overeenkomsten tussen het gebruik van alcohol en het gebruik van benzodiazepinen. Eén borrel of een andere alcoholische consumptie werkt vaak als een opkikker, maar meerdere consumpties maken suf. Veel mensen raken verslaafd aan alcohol, en die gebruiken altijd vele consumpties en niet één enkele. Ook bij alcohol verschilt het effect van één of vele consumpties sterk tussen verschillende mensen. En net als met benzodiazepinen zijn er mensen die gemakkelijk aan alcohol verslaafd raken en mensen die er nooit aan verslaafd raken, hoeveel ze incidenteel ook drinken. Een verschil is dat alcohol ook sociaal gebruikt wordt en benzodiazepinen worden dat niet. Alcohol is bovendien een gevaarlijker middel om langdurig in grote hoeveelheden te gebruiken dan benzodiazepinen, onder andere omdat alcohol de lever en de hersenen ernstig aantast.
Dus het belangrijkste is het gebruik van lage doseringen van benzodiazepinen, die wel de angst dempen of in slaap helpen, maar niet (erg) suf maken. Natuurlijk moeten deze middelen alleen gebruikt worden door mensen bij wie effect op de angst verwacht kan worden.